Canalblog
Editer l'article Suivre ce blog Administration + Créer mon blog
EMMILA GITANA
Visiteurs
Depuis la création 1 612 432
Newsletter
Archives
19 septembre 2020

U LAMENTU DI U CASTAGNU

 

U Lamentu di u castagnu hè statu cumpostu da Antone Battisti Paoli (1858-1931), dettu Paoli di Tagliu. U lamentu hè statu publicatu in A Tramuntana in u 1905 è in A Muvra, in u 1926.

 

.


Or chì l'averaghju fattu

À lu corsu cusì ingratu

Chì m'hà fattu la sintenza

À morte m'hà cundannatu.

Senza sente tistimonii

Nè cunsultà lu ghjuratu.

.

M'hà dichjaratu la guerra

Cum'è à un veru malfattore.

M'hà messu li sbirri appressu

Chì m'attacanu terrore.

O Corsu, rifletti un pocu

Versu mè si senza core.

.

Cum'è à un banditu da forca

Tù m'hai messu lu taglione.

Di tutta la me famiglia

Voli tù la distruzzione.

O Corsu, s'ella ti piace

Da mi una spiegazione.

.

M'hai chjappu à l'arma bianca

Tù per esse più sicuru,

Quandu impronti lu mio fiori

Quandu lu fruttu hè sicuru.

Ùn mi porti alcun' rispettu

O Corsu, sì cusì duru!

.

Ne voli vede la fine

Tù ùn guardi la staghjone

Cù l'arme sempre in campagna

A mazzola è u sigone

Da la matina à la sera

Batti senza cumpassione

.


Subitu tagliatu à pezzi

È per mette mi in pappina

Chjami li to mulateri

Per cunduce mi à l'usina.

O Corsu, rifletti è pensa

Chi faci la to ruvina!

.

À un suppliziu senza nome

O Corsu, m'hai cundannatu.

À passà sottu à le seghe

È coce cum'è un dannatu.

In botte chjirchjate in farru

Sò subitu imprighjunatu.

.

Un sentu in tutte le borghe

Ch'è tintenne è tintennoni

Bistemmie di mulateri

Lu fiscu di li sigoni

È di mule, carri è trenni

N'hè pienu strade è stradoni.

.

Hè una guerra dichjarata

Ùn hè micca guerra finta.

Ùn si pensa ad altre cose

Ùn si pensa ch'è à la tinta.

La mio povera famiglia

S'ella dura hè prestu spinta.

.


Ùn ti ne ricordi più

Corsu di li tempi andati?

Di Sampieru è Sambucucciu

Di tutti li to antenati.

Quandu da tanti nemici

Eranu sempre assaltati?

.

Qual'hè chì li siccuria

Chì si dava tanta pena?

Qual'hè chì li mantenia

Ben' purtanti, à panza piena?

Li mio frutti inzucarrati.

O Corsu, rifletti appena!

.

Ùn ti ne ricordi più

Una sera, à lu fucone

Tutta la to famigliola

Cantava lu lazarone.

Eramu un vennari sera

Di pane manc'un buccone.

.

Qual'hè chì ti succurrì

O Corsu, in quella sirata?

Chì mittiste la paghjola

E feste una pulindata

È cusì passaste alegra

U restu di la nuttata.

.

Un annu nun ci fù granu

È d'orzu manc'un granellu.

Fiore tandu ùn ne sbarcava

Trimavi da lu tardellu

Chì ti dava Mamma Piera.

È avale un sì più quellu?

.

Qual'hè chì ti rilevò

O Corsu in quella stagione?

Chì t'empiia di pisticcine

Ogni sabatu in curbone?

Eppo avale ti sì messu

O Corsu, à fà lu briccone!

.

Guarda quante impasculate

Quanti colpi aghju paratu!

Da la fame quante volte

O Corsu, t'aghju salvatu!

Ed avà da gran nemicu

Versu me sì dichjaratu.

.

Ti vindii li me frutti

È impattavi li to affari.

Vistii li to figlioli

Rigulavi li scarpari.

Ingrassavi lu purcellu

Tutti l'anni avii danari.

.

Cantava lu mulinaru

Chì avia pienu lu mulinu

U cavallu galuppava

Sottu à lu so carruzzinu

Chì per tuttu lu mio fruttu

Era, ò Corsu,un gran festinu.

.

Facii porte è purtelli

Sulaghji, casce è cascioni

Intempiavi la to casa

Tù cù travi è cantilloni

Grazia, ò Corsu, eppur' la sai

À li mio gran figliuloni.

.

Ancu sin'à la to cascia

Quandu parti à l'altru mondu

Ti furniscu e sta sicuru

O Corsu, ch'io non cunfondu.

Bastardu di Sambucucciu

Almenu rifletti à fondu!

.

Quandu la guerra hè finita

Chì sarà di tè, mischinu?

Zappa puru lu to fornu

È chjodi lu to mulinu.

Parterai per lu mondu

Errente senza un quattrinu.

.

Ne farai lu tenistaffa

È lustrarai le botte

Durmerai cum'è i cani.

Quandu vinerà la notte

Perchè vindetta dumanda

L'alberu di le ballotte.

.

Sempre cù li stracci à collu

Passerai piani e muntagne.

Camperai à erbiglie crude

Racolte nu le campagne

Perchè vindetta dumanda

L'alberu di le castagne.

.

La to cumpagna di strada

Sarà sempre Mamma Piera.

Per tuttu la truverai

Sempre ti sarà sincera.

Ti farà di la so scorta

Corsu, lu portabandera.

.

È famitu cume un braccu

Criparai dentru à un fossu.

Li padroni di l'usine

Diceranu : "Tarra addossu

Chì lu nostru affare hè fattu."

Pensa bè, rifletti, o Corsu.

.

Chì ti poi sempre rimette

Di tutti l'errori e sbagli.

Manda li à fà le sighere

À sa mansa di canagli.

Cusì abanduneranu

L'usine cù li travagli.

.

È lu to caru Castagnu

Risterà duv'ellu hè natu

À lampà ti lu so fruttu

Tantu dolce è inzuccaratu.

È cusì sarai, ò Corsu

Cum'è nanzu invidiatu.

 

 

.

 

 

ANTONE BATTISTI PAOLI

dettu PAOLI DI TAGLIU

 

 

.

 

.

 

.

 

...

 

Mais qu’ai-je fait

Au Corse si ingrat ?

Voici qu’il m’a fait la sentence

Et m’a condamné à mort

Sans entendre de témoins

Ni consulter le jury.

 

 

Il m’a déclaré la guerre

Comme à un vrai malfaiteur.

Il m’a livré à ses sbires

Qui me harcèlent de terreur.

Corse, réfléchis un peu :

Envers moi tu es sans coeur

 

Je n’entends dans tous les vallons

Que cloches et clochettes,

Jurons de muletiers,

Le cri strident des scies

Et les chemins et les routes sont remplis

De caravanes de mules.

 

Quand cette guerre sera finie

Qu’adviendra-t-il te toi, mon pauvre ?

Démolis donc ton four à coups de pioche

Et ferme ton moulin !

Tu partiras de par le monde,

Errant sans un sou.

 

Mais tu peux toujours te remettre

De toutes les fautes et les erreurs :

Envoie cette bande de canaille

Faire du sciage en long :

Ainsi, ils abandonneront

Les usines avec leurs travaux.

 

Et ton cher châtaignier

Restera où il est né

Afin de te jeter son fruit

Si doux et sucré

Et ainsi tu seras, ô Corse,

Comme avant, envié de tous.

....

Commentaires
S
Que c'est beau, merci ! Mais serait-il possible de publier la traduction intégrale du texte ? j'aimerais beaucoup (et peut-être ne suis-je peut-être pas seule) m'émerveiller de lui en sa totalité. Grand merci à l'avance, bien à vous.
Répondre
J
Des voix, des images, ...... Un beau voyage !!!<br /> <br /> <br /> <br /> Joss
Répondre
EMMILA GITANA
Pages
Tags
Derniers commentaires